nirikral

Ni Ruk Sung Doawknak 1967

1948 le 1956 doawknak ah Israel in nehnak a co hnu ihsin Egypt, Syria le Jordan pawlih kaihruaimi Arab ram tangrual in Israel cu do neh tahrat ih a nehnak la ding cu an thinlung saduhthah a si. An karlak ah hmuh awk thaim lo nak a um nawn lo ti thei fiang hman hai seh rualrem lonak an hawl thotho. Ramtamkawm pawlkawm in rualremnak a tuahpi thei lo mi hin Niruk doawknak a cangsuaknak san thupi bik lak ih pakhat a si. 1967 May ni 13 ah Soviet in Syria do a duh ruang ah Israel ralkap burpi 11 le 13 pawlin Syria beih an tum tin thu dik lo zet in theih ternak a pek. Cuhrang ah Egypt in Sinai tlang tluan ah a ralkap a khawm ruang ah May 16 ah UN ralkap in cui hmun cu tlan san dingah an ngen. Cu lai fang ah Israel in an ramri ah UNEF ret ding ih an ngennak cu an rak hnawl ve. Ni rei lo te ah Egypt, Israel, Jordan le Sudan pawl in an ralkap an khawm thok. (silole) Jordan le Saudi Arabia in humhalhnak ralkap an rak co hlang timi in doawk dingah an phur a si ti a lang ter. Asinan kham theih loh ih doawknak a thok can cu May 22 le 23 ah Israel long pawl Egypt in, Tehran fehnak lamzin ih a rak kham ruang ah a si. June 1 ah Israel in Israel rualremnak cozah a din ih Jung 4 ah Egypt, Jordan le Syria (Arab tangrual) hnen pawksuak ding ah thu bawtcatnak a tuah. Culaiah Egypt, Jordan, le Syria hruaimi Arab ramtangkhawm cun ralkap 240,000 an nei, Israel in tang 800, an nih cun tank 2504 an nei, Israel cun raldo vanzam 300 a neih laiah khatlam cun 957 an nei. Israel cu Egypt van ralkap thawn pehparmi raldo vanzam kerawn pawl siat suah dingin June 5 ah timlamnak a nei thawk. Israel van ralkap pawl cu ni dang vek in hman ten raldo zirnak an nei theu ko nan khuan lakin colhhahdamnak an nei (vacation) a si tiah Israel media pawl in thu dik lo an than. Himi in an thiamnak a tak ih langsuakter thei ding ah a bawm. An tum vekih ral an do hlan ah ral hrang timtuahnak an neihmi thawn pehparaw in American in an rak hmuhsuah an phan ruangah an pehtlaihawknak cu an chat. Israel vanzam mawng pawl cu timtuah nak hrang nazi 5 sung lawng can an nei. Cutin, Egypt van ralkap do dingah June 5 ah an pawksuak. Isreal vanzam 200 hrang in Egypt vanzam kerawn 14 an kap ih an siat suah thluh.

       Egypt raldo vanzam 338 a siat ih vanzam mawng tu 100 cu nazi pa 3 sung ah thah thluh an si. Cuveten Syria le Jordan raldo vanvam pawl in Israel thilti lehrulhnakd dingah zinglam nazi 11 ihsin  Israel an kap ve cih. June ni 5 ah Israel pawl ih hmuitin bikmi cu an ral pawlih vanzam-kerawn pawl siatsuah thluh ding a si. Cutawk ah Jordan raldo vanzam 28, Syria raldo vanzam 53 le Iraq raldo vanzam 10 pawl khal siatsuah sak cih an si ruangah nehnak thawn hmaihruai vek an si. Israel in himi ral a donak ah vanzam 19 lawng a hloh ih a tang lai mi ral donak hrangah vanzam tampi an nei thepthep lai. Leilam doawknak cu hmun thum ah a suak. Cupawl cu Sinai hmaiton ral, Jordan hmaiton ral, le Syria hmaiton ral ti pawl an si. Sinai ral hmaiton ah cun, Egypt ralkap in leiralkap phuaih hnih- hmun 7 ah then-aw in, le cet lam leiralkap phuaih khat thawn tanhmun an rak khuar. Egypt in ralkap 100,000 le tank 900 hrawng a nei. Curuangah Israel cun leiralkap phuaih khat, paracup ralkap, le tank 700, zate kom ralkap 70000 thawn hmai ra nawrtu an ral pawl bei dingah an tiar aw. Israel pawl ih tumtah micu Sinai an donak ih an hman mi centre le saklam a hlawmpi si lo in Sinai ti kulh sung ih thlang lam le centre  phuiah pawl an donak ah vanzam thawn kah bawmnak thawn Egypt ralkap pawl nuai ding hi a si. June thla nazi 7 le minute 50 ah Israel general Towel ih thu a pek mi saklam Israel ralkap pawl in Yunish kulh ding in an tum tah. Rafa lak ding in parachute hmang ralkap pawl hnen ah thupek an si laiah Egypt pawlin an rak thei nan, Egypt pawl in doawknak tih ruang ih thleng dang lamnak pakhat fang men a si ti ih an ruah ruang ah do ding thu pi ah an ruat lem lo ih a hmin men in an rak do. Sinan rei lo te ah ralkap phuaih 60 donak cu a na sa sinsin. Israel van ralkap pawlih bawmnak le leiralkap pawlih cat lole ral tha zet ih an do vivo ruangah an tumtahmi la thei dingah nazi 4 sung lawng an rei. Cutin IDF pawl ih tanhmun a tha vivo.     

       Iris fehnak lamzin cu July thla ni 5 nak ah ATS in onnak a rak tuah. 79 nak ralkap batalian, le then 7nak ralkap pawl cu an rinhleh mi khawpi sung ah an lut. Hmakhat te ah Egypt pawl in varanda le sangkate pawl ihsin rinloparalah an run kap ciamco. Can tawkfang nasaten khat le khat an kahawk hnuah IDF ralkap pawl an run kuat bet ruangah cui khawpi cu Egypt hnenin an la thei. Saklam ralkap burpi cu then hnih ah an then sal ih thenkhat cu Suez Canal lam hrut in an feh, a dang pakhat kha cu thlanglam ah an kir. June ni 6 ah ralbawi Ariel Sharon ih homi ralkap mipum 14,000, then 38 nak hriamhrei kai pawl, le tank 150 pawl cu thlanglam ah umhmun an khuar. Cui ralbawi Ariel Sharon ih homi ralkap pawl le ralbawi Sagi Nagi ih homi Egypt ralkap bur 2nak mipum 16,000 le tang 90 thawn an do aw. Israel cun Abdullah Gala tiang an nawr. Israel paracuper pawlin Egypt tanhmun khuarnak dungah an run dawp cupco tikah Egypt ralkap pawlih dungah Israel paracup ralkappawl an hmai ah Israel keralkap pawlin an run nawr dupdo tikah Egypt ralkap pawl cu an luzing thluh. Curuangah Egypt ralkap pawl an duai phahih Israel in Egypt ralkap tampi a kai. Cui hmun doawknak ah Egypt lamin tank 40 le Israel lamin tank 19 an siat ral theh. Sinai ih Egypt ralkap tanhmun khuarpawl cu an tam zet lai nan, Abdullah Gala an sung ti an theih tikah an ralbawi a beidawngih Sinai ih a ralkap zate dungsip dingah thu a pek. Hi thupek in Egypt ralkap pawl ih naunak a suahter ih Egypt mi pawl hrang ah sunralnak nasazet a suahter. Egypt mi pawl kaih ding hnak in Sinai ihsin Egypt rampi sung tiang do tlang lawlaw dingah IDF in thu bawtcahnak a tuah. IDS in Egypt ralkap cimit ko a nuai thei lo nan Egypt ralkap 10,000 cu nikhat thilthu ah a that theh tikah cutawk hmun cu thihnak hawrkuam ah a cang. June ni 7 ah Sharm El Shek le June ni 8 ah Rashudah tei nunnak an lak ih Sinai ramthen khal an kut ah a thleng. June ni 9 ah UN Security Council in an kaphnih in hriamhrei an hmang ti thu an run thei fang.  Israel mi pawl in Egypt an lak hlan ah Syria le Jordan thawn hmaitawn aw lo ding ah pumpelh a duh. Egypt president Nasa in Jordan siangpahrang Husein hnen ah Egypt in Israel a rem lonak in thathnemnak a nei asi tiah a lem siah. June ni 5 zinglam ah Israel thawn ankap aw. Israel in UN palai Odd Bull hmangin Jordan thawn rualremnak tuah a duh nan, Jordan Siangpahrang Hussein cun a tlai zo nan mah lo do dingah ka raldo vanzam an ra pawk zo a run ti. Jordan le Iraq raldo vanzam pawl cu Israel ukmi Jerusalem dunglam cu an run kap. Cucun mipi 20, ralkap 16, le inn 900 a siatsuah theh. Israel in an ral raldonak vanzam pawl cu a rak lehrul veih vanzam kahnak le raldo vanzam pawl thawn a kap ciamco hnuah an van boruak cu an ral kutin la kirsal lohli. Cui san ah Jerusamlem hmai lam cu Jordan kuthnuai ih um a si. Cutawkiih UN hmunram pawlah Jordan cun tanhmun a khuar ih Israel kahnak ah a hmang. Curuangah Isreal ralkap bur sungih batallian numbat 161 cu cui hmun la dingah fial a si. Asinan, kahawknak a rapthlak tuk ruangah Bethlehem ah dung an sip sal. Cuini thotho ah Israel pawl cun Jerusalem nisuahlam cu Jerusalem um ralkap bur le saklam ih paracup ralkap bur 55nak thawn tangrual in an kulh sal. Cutin nasa tukin an kapaw thotho ih khatlam khatlam in ziandawng le cerek tampi an cem heliah Israel lam cun ralbawi pahnih rori an hloh phah nan, nazi pa 4 sungah Israel in a la thei sal. Cuihnu ah 55nak parachute ralkap cu olten a feh suak thei ih Scopus tlang ih Jordan ralkap pawl khal an van eh vivo. Jordan pawl cu an duai vivo.

       June ni 5 zanlam ah Heral ralkap bur in Latrun le Ramalah an do ih an neh. Cuihlei ah lei ralkap 163 nak in Abiotro an lak lengah khawpi hlun cu Bethlehem le Hebron ihsin an fehtlang. June ni 7 ah Israel Ralkap Minister Marcia Diane in khawpi hlun lut ding ah thu a pek. Cui doawknak ah hmun thianghlim pawl siatsuah ding an phang ruangah parachute ralkap pawl vial in an do. Cutin reilote sungah IDF in an lak thei. Judea, Hebron, Bethlehem le Nablus pawl tla June ni 7 ah IDF in an do neh. Jordan ralkap a tang sun pawl tla cu Jordan tipi- an ram lam ah an tlan. Hi ralmaiton nak hmun khalah Isreael in nehnak a co lala. Syria khal in doawknak a thok lam Egypt in nehnak an co thawn pehper aw in Nasa a rinsan ih Galilee do ding in a van ralkap pawl a thlah. A tumhmun an thlen hlan lamlak ah Israel van ralkap in an rak kap. Leilam doawknak hmangin Syria in Tel Dan, Dan le Shear Yashuv pawl neh thei a rak beisei nan, Isreael ralkap pawlin an rak thuat parh thluh sal. Israel in vanpar ih an thiamnak ruangah, an ralpawl pehtlaihawknak neihthat lo ruangah, le an ralpawl tank tumtuk ruangah an ralpawl an nehnak le Syria pawl an duainak ah a rung cang. 

       Himi ruangah Israel do dingah Syria cun raldonak vanzam a hril sawn nan, June ni 5 zanlam ah Israel in Syria van ralkap hmun thum then ih hmun hnih an siat suah tlun ah a tanglai mi khal an dawi tlan sak thluh. Israel ih tumtah mi hi Syria do ding a si le si lo a fiang lo. Khatlam ah Syria in Golan Heights cu phaw ah hmang in Israel a do. 

Cuhnu ah Cozah siannak tel lo in Golan do ding thu an phuang. Israel pawl in Golan tlangbo parih um Syria pawl do dingah raldo vanzam a thlah. Cui raldo vanzam ih kahnak ruangah Syria ralkap le an ralthuam tampi a siatsuah. General Albert Manla ih hoha mi leiralkap 8 nak in Givit ihsin Syria ralkap do dingah Golan lam an pan. Hmun harsazet ah nasa zetih do-aw an si ruangah khatlam khatlam ah mi thi an um hnuaihni. Sinan, raldonak vanzam-pawlih bomnak thawng in a netnak ah IDF pawl in Zura, Kava, le an ralhruang thenkhat an do neh thei. Central lam ah 181 nak Israel ralkap in nasazet ih an do hnu ah Deidara le Tel Halal pawl an rak lak thei ve. June ni 9 zanlam ah Israel cu plateau hmun an va thleng ih ralkap an pung deuhdeuh. Zinglam suah khel ah Israel cun ralhmai pahnihnak do dingah ralkap burpi pa 8 a run nei. A rei hlan ah bawkbawn rawng ri tiih an kawhmi kimvelah kahcawlhnak thu an rel. Cutin, June ni 11 ah doawknak hmuahhmuah an cawl. Cui niruk doawknak sung in Israel 983, Egypt 15,000, Jordan 700, le Syria 2500 pawl ral ah an thi. Cui doawknak ah Israel in nehnak maktara a co. Jerusalem ni suahnaklam, le Golan Heights tel in, Jordan tiva ni tlaknak lam, Gaza tikap, Sinai ti-kulh pawl an la thluh. 

Arab mi millian 1 hrawng cu Israel in a lak tharmi hmun tharpawl ah Israel uknak hnuaiah an um. Hmual a nei sawnmi ukawknak, ralkap, thlingthlatu pawl, le a nasa sawnmi timtuah awknak ruang ah Israel pawl in nehnak an co a si.

Hi niruk doawknak ih a netabik doawknak a si lo. A lehhnu kum 6 vuakvelah a dang doawknak a suak sal. 

Cucu, kan run tawlrel leh ding ruangah a ngaitu nan zaten hi channel hi rak subscribe uhla kan run thlah veten nan rak ngai thei cih ding. Kna lungawi.

Lettu: Lalate (Credit Kings le Generals)

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *